CI (Cochlea Implantat) nedir?

Koklear İmplant konusunda sorular ve cevaplar

1. Cochlea ne anlama gelir?
Cochlea latinceden gelen bir kelimedir ve salyangoz anlamına gelir. İç kulak bir salyangoz kabuğu şeklini andırır olduğu için, cochlea olarak adlandırılır.
Türkçesi „Koklear İmplant“ veya „Biyonik Kulak“ olarakda kullanilmaktadir.
Cochlea sesi elektrik sinyallerine çevirip beyne iletir.

2. Koklear implant (Biyonik Kulak) nedir?
Halk arasında ‘Biyonik Kulak’ olarak da bilinen Koklear İmplant, işitme cihazlarından yeterli yararı göremeyen veya işitme cihazlarının yetersiz kaldığı ileri ve çok ileri işitme kaybı olanlara yardımcı olmak amacıyla tasarlanmış cerrahi müdahale ile takılan bir iç kulak protezidir. Biyonik kulak sistemi iki bölümden oluşur. Birincisi 2-4 saatlik bir ameliyatla iç kulağa yerleştirilen implantın iç kısmı; ikinci bölüm ise alınan konuşmaları işlemleyen mikrofon, ses hassasiyet ünitesi, ses ayar kontrolünün yer aldığı kulak arkasına takılan dış kısımdır. Sesler, dış parçadaki mikrofon tarafından alınır ve elektriksel sinyallere dönüştürülür, sinyaller konuşma işlemcisine ulaşır. Burada kodlanır ve radyo dalgaları aracılığıyla deriden geçip implanta ulaşır. İmplantın, kokleada (salyangoz) bulunan elektrotlarına bir dizi elektriksel uyarım yollanır. Bu yolla işitme sınırı bu uyarımları alır ve beyne yollar. Beyin bu sinyalleri ses olarak algılar.

3. Bir koklear implant ve bir işitme cihazı arasındaki fark nedir?
İşitme cihazları sesleri güçlendirip kulak kanalına iletir. Hafif yada orta şiddette işitme bozukluğu olan kişilerde kullanılır.

4. Koklear implant kimler için uygundur? kimler için tavsiye edilir?
Koklear implantın her iki kulakta da orta ya da ağır şiddette işitme bozukluğu olduğu durumlarda, normal işitme cihazından yeterli faydayı göremeyenlerde kullanılması uygundur.
Doğuştan veya sonradan işitme kaybına uğrayan 0-5 yaş arası çocuklar ve yetişkinler,
İşitme kaybı sadece iç kulaktaki bir sorundan kaynaklanan ve normal işitme cihazları ile yeterli konuşma bilgisi alamayanlar,
İşitme yeteneği varken geçirilmiş hastalık, ameliyat veya kaza sonucu işitmesini kaybeden erişkinler. İleri, çok ileri ve total işitme kaybı olanlar bu uygulamadan yararlanabilir.

5. Koklear implant taktırmam için, en uygun zaman nedir?
İşitme bozukluğu tespit edilip, başka türlü tedavilerle giderilmeyeceği durumlarda. Sağır veya aşırı derecede işitme engelli doğan çocuklarda.
İlk implantasyon küçük çocuklarda en erken 5 aylık yaştan itibaren yapılabilir. Beyindeki işitme ve konuşma merkezi çocuğun ilk yıllarında gelişir. Çocuk hayatının bu aşamasında duymuyorsa, işitme ve konuşma merkezi tam olarak gelişemez.
Yetişkinlerdede, sağırlık dönemi veya işitme bozukluğu dönemi nekadar kısa olursa, sonradan konuşma ve duyma yeteneğine daha iyi kavuşabilirler.

6. Veliler neye dikkat etmeli?
Yeni doğan bebeklerden ortalama binde bir - binde üç arası çocukta işitme kaybı tespit edilmekte. 2009 yılından bu yana Almanya'da tüm yeni doğan bebekler (yeni doğan işitme taraması - Neugeborenen-Hörscreening) adı altında bir duyma testinden geçirilir. Bu araştırma yöntemi kesinlikle ağrısız ve zararsızdır. Duyma testi esnasında, çocuğun hareketlerinden dolayı sonuç değişebileceğinden genel anestezi gerekli olabilir.
İşitme kaybının daha doğru belirlenmesi bir odyogram (Audiogramm) ile mümkündür. Bu hastanın aktif katılımını gerektirir ve bu nedenle küçük çocuklar için bir seçenek değildir.
Ebeveynler çocuklarının ameliyat öncesi anestezi yani narkoz etkisini gösterinceye kadar ve ameliyat sonrası uyanma aşamasında çocuklarının yakınında bulunmaları tavsiye edilir.

7. Amaliyat olmakla iş bitermi?
Hayır. Duymak öğrenilmesi gerektiren bir şeydir. Her insan farklı duyar. Beyin elektriksel sinyalleri, kulak ve işitme siniri yoluyla aldığı sinyallerin ne anlama geldiğini öğrenmesi lazım. Bu bir yabancı dil gibi. Kelimelerin anlamını bilmiyorsam, herşey sadece bir sesten iberet olur ve hiç bir şey anlamam.
Bu nedenle, özel bir klinikte ameliyattan sonra ilk ayarlar yapılır. Bu ayarlar kullanıcıya göre sesleri en iyi duyma ve rahatsız olmayacağı bir seviyeye göre ayarlanır.
Düzenli olarak gözden geçirilip ve hastanın gelişimine uyarlanmalıdır. Koklear implant kullanıcıları hayat boyu desteğe gerek duyduklarından; Klinik- Cihaz Firması - Kullanıcı üçgeninde iyi bir diyalog kurmak ve devam ettirmek durumundadırlar. Bu ortam kesintisiz ve kaliteli bir kullanım için zorunludur.
Başlangıçta, hastanede yatarak veya ayaküstü tedavi olarak yoğun rehabilitasyon döneminden geçilir. Sonraları verilen eğitimle anlama ve ayırt edebilme konularında istenilen seviyeye gelmesine çalışılır. Bu eğitimin başarısı kullanıcının ve yakın çevresinin ilgisine bağlıdır. Özellikle hastanın kendi, aktif olarak öğrenme isteği ve azmi çok önemlidir.

8. Kendim veya çocuğum nerede ameliyat olabiliriz?
Şu anda Almanya'da yaklaşık 70 klinikte koklear implant ameliyatı yapılabiliyor.
Önemli olan cerrahın tecrübesi ve terapistlerle olan işbirliği. Her iç kulak biraz farklı olduğu için, içine elektrotlar ekleme, rutin bir iş değildir. Dolayısıyla her elektrot, her iç kulağa uygun olmadığı için. Daha fazla deneyimli cerrah ve klinikler tercih edilmelidir.
Başarılı bir ameliyat için, işitme sinirinin sağlam olması şart. Bunun belirlenmesinde cerrahın başka tıp uzmanlarıylada iletişimde olması önemli bir faktör. Bu durumda büyük Kulak Boğaz Burun (HNO) kliniklerinde daha muhtemeldir.
Ayrıca sadece ameliyat olmakla bu iş bitmez. Aynı derecede bunu tamamlayıcı ameliyat sonrası verilen eğitimde çok önemli.
Kliniğin almanya "Kulak, Burun ve Boğaz hastalıkları, Baş ve Boyun cerrahisi,nin yönergelerine (Deutschen Gesellschaft für Hals-Nasen-Ohren- Heilkunde, Kopf und Hals-Chirurgie) uygun çalışmayı kabul edip, ona uygun çalıştığına dikkat edilmelidir.
Almanya Koklear İmplant Derneği (DCIG Deutsche Cochlea Implantat Gesellschaft) kendi web sitesinde (https://dcig.de) buna uyan klinik ve koklear implant merkezlerinin adresleri mevcuttur.

9. Ameliyat kaç saat sürer?
Genelde iki ve dört saat arasında değişir.

10. Hastanede Ne kadar süre kalmak zorundayım?
Genellikle üç dört gün.

11. Ameliyat genel anestezi (Narkoz) altındamı gerçekleştirilir?
Evet.

12. Ameliyat ne kadar riskli?
Koklear implant, genel anestezi altında orta kulak üzerinde yapılan başka ameliyatlardan daha riskli değil. Risk’ini en aza indirmek için, bu ameliyatlarda deneyimli bir cerrah ekip tercih edilmelidir. Ameliyat "minimal invaziv" olmalı yani doku ve kemik için mümkün olan en az hasarla yapılmalıdır. Ayrıca gelecekteki teknolojik ve tıbbi gelişmeler göz önünde bulundurulup - mevcut işitme oranı korunup, işitme sınırının hasar almaması da önemlidir.

13. Ameliyattan hemen sonra duymaya başlayabilirmiyim?
Hayır. İlk olarak, yaranın iyileşmesi gerekir. Bu dört hafta kadar sürebilir. Ondan sonraki sürede konuşma işlemcisi aktifleştirilir. Hastanın işitme durumuna göre programlanır. Bu ayar düzenli olarak gözden geçirilir ve yeniden kokleaar implant konularında uzmanlaşmış rehabilitasyon merkezlerinde ayarlanır. Amaç, bu gibi ayarlamalarla kişinin bütün sesleri en iyi biçimde işitmesi ve ayırt edebilmesi hedeflenir.
Eğitim sırasında implant kullanıcısına sesleri dinleme, fark etme, konuşmayı tanıma, duyduklarını anlama amaçlı takviyeler yapılmaya çalışılır.
Bu çok hızlı bir şekilde elde edilebilir, ancak aylarca veya yıllarcada sürebilir. Bu iş uzman terapistlerin desteğiylede kişiden azim ve çok sabır gerektiren bir dönem. Hastanın eğitimini destekleyecek en iyi eğitim programı aile ve çevresidir. Bu nedenle ailenin ve çevrenin desteği çok önemlidir.

14. Benim iki kulaktada yüksek derecede işitme kaybım varsa – iki kulağımada koklear implant ameliyatı yaptırmam gerekirmi?
Evet, iki taraflı işitmek her zaman bir kulakla işitmekten daha iyidir. Bu konuda doktorunuzla konuşmalısınız. Önemli olan, her iki kulağa aynı sistemde ve en uygun çalışan cihazlarların takılması. Bazı durumlarda, bir kulakta koklear implant öbür kulakta normal bir duyma cihazı kullanılması daha uygun görülebilir.
Uzmanlarca buna iki modlu işitme denilir. Kesinlikle her iki kulakla (binaural işitme) duymak büyük avantajlara sahiptir. Birçok ortamdaki sesleri tanımlamak, konuşmaları daha iyi anlamak kolay olur. Ayrıca okulda, işte, yolda ve trafikte daha emniyetli duymayı sağlar.

15. Tek kulakta yüksek derecede işitme kaybım varsa - koklear implant ameliyatı yaptırmam gerekirmi?
Günümüzde, teknik ilerleme sayesinde: evet. Bir kulakla normal duyup öbür kulakla koklear implant ile duyan insanların iş ve yaşam kalitesini yükseltip kolaylaştırır. Sadece iki taraflı duyanlar, seslerin yönünü tespit edebilirler.

16. Koklear implantın fiyatı nedir? - ve sağlık sigortaları ne kadarını üstlenir?
Bir koklear implantın maliyeti şu anda orta sınıf bir araba fiyatında. Buna ek olarak, rehabilitasyon masrafları, pil ve yedek parça maliyetleride eklenir. Genelde okulda, konferans salonları veya dershanelerde seslerin daha iyi anlaşılmasını sağlamak için (FM sistemleri gibi) mikrofon ve ses güçlendiricileri gerekli iletim sistemleri gibi diğer aksesuarlarda eklenebilir. Tıbbi gereklilikler (endikasyonlar) yerine getirilmesi durumunda, sağlık sigorta şirketleri tam olarak bu masrafları üstlenir.
Bu konularda deneyimli olan başka koklear implant kullanıcılarıyla bilgi alışverişinde bulunmak için kurulan kendi kendine yardımlaşma gruplarından (Selbsthilfeğruppe) faydalanmanızı taysiye ederiz. Sizin yaşadığınız bölgede böyle bir kendi kendine yardımlaşma grubunun, olmasıda muhtemeldir. Adresleri bu derginin son sayfalarında ve www.dcig.de DCIG web sitesinde bulabilirsiniz.

17. Ben koklear implant ile normal duyan bir kişi gibi duyacakmıyım?
Hayır. Her insan herşeyi kesinlikle aynı duymaz. koklear implant kullanıcısı sesleri doğal tonlarına göre biraz değişik de olsa her şekilde duyabilmektedir. Bu durum başka faktörlere göre değişebiliyor. Örneğin bazı koklear implant kullanıcıları gürültülü ortamlarda telefondaki sesi anlamakta zorluk çekmekten veya müzikten keyf almadığından şikayetçi olabiliyor. Kişinin önceden geçirdiği hastalıklar, sağırlık süresi, ameliyatın başarı oranı ve sonrasındaki rehabilitasyon gibi konular etken olabiliyor. Kullanıcı için en önemli olan duyduğu sesi anlayabilmesi veya ayırt edebilmesidir. İşte kullanıcıya ameliyat sonrası verilen eğitimle anlama ve ayırt edebilme konularında istenilen seviyeye gelmesine çalışılır. Bu eğitimin başarısı kullanıcının ve yakın çevresinin ilgisinede bağlıdır.

18. Farklı koklear implant sistemleri varmı? hangisini seçmeliyim?
Şu anda, dört koklear implant üreticisi mevcut ve tümünün cihazları aynı prensiple çalışır. Ancak tasarım ve aksesuarlarda farklılık gösterebiliyorlar. Çoğu durumda, bu firmalar diğer ilgili tıbbi cihazlarıda üretir: örneğin, kemik üzeri ve beyin üzeri işitme cihazları gibi. Bazı durumlarda, farklı sistemler kombinasyon olarakda kullanılabilir. Sizin için hangi sistemin uygun olduğunu, doktorunuzla danışmanızı tavsiye ederiz.